ریچارد نفیو، عضو سابق تیم مذاکرهکننده آمریکا در پرونده هستهای جمهوری اسلامی، میگوید در حالی که ایالات متحده برای حمله نظامی به تاسیسات هستهای ایران آماده میشود، بهدلایل مختلف از جمله هزینه بالای این حمله، باید برای آخرین بار به دیپلماسی نیز شانس و فرصت دهد.
نفیو در مقالهای در مجله فارن افرز نوشته است که با توجه به خطرهای اقدام نظامی آمریکا علیه جمهوری اسلامی، ایالاتمتحده در اوایل کار دولت ترامپ هم باید با حسن نیت، آخرین تلاش خود را برای مذاکره در جهت توقف برنامه هستهای جمهوری اسلامی انجام دهد.
رسانهها در ایران از ریچارد نفیو بهعنوان «معمار تحریمها علیه جمهوری اسلامی در دولت باراک اوباما» یاد میکنند. او نویسنده کتاب «هنر تحریمها» است و در نزدیک به دو دهه گذشته، در شورای امنیت ملی و وزارت امور خارجه آمریکا از نزدیک پرونده هستهای جمهوری اسلامی را دنبال کرده است. ریچارد نفیو، معاون رابرت مالی، نماینده سابق آمریکا در امور ایران بود اما در ژانویه ۲۰۲۲ بهدیل اختلاف نظر با او، از مقام خود کناره گرفت.
نفیو در آغاز مقاله خود نوشته است که برای دو دهه، صداهای جنگ طلب در واشینگتن از ایالات متحده خواستهاند که به برنامه هستهای ایران حمله کند. این درخواستها در دو دهه گذشته رد شده است زیرا استدلالها علیه اقدام نظامی قانع کننده و صریح بود و تواناییهای هستهای ایران هم چندان پیشرفته نبود.
به نوشته نفیو، از سوی دیگر نیز، جامعه بینالمللی در مورد ضرورت صلحآمیز بودن برنامه هستهای تهران متحد بود و وقتی که صلحآمیز بودن نیت جمهوری اسلامی زیر سوال رفت در تحریم آن نیز متحد عمل کرد. این تحریمها هزینههای سنگینی را به جمهوری اسلامی تحمیل کرد و تهران را به مذاکره سوق داد.
ریچارد نفیو در ادامه مقاله خود استدلال کرده است: «هنوز دلایل خوب زیادی برای بمباران نکردن ایران وجود دارد. حمله به این کشور هرج و مرج و بیثباتی بیشتری را به خاورمیانه تزریق می کند. این امر میزان قابل توجهی از منابع آمریکا را در زمانی مصرف می کند که واشینگتن میخواهد بر مناطق دیگر تمرکز کند.»
او در عین حال هشدار داده که اگر حمله آمریکا به تاسیسات هستهای ایران موفقیتآمیز نباشد، اعتبار ایالات متحده خدشهدار میشود.
نفیو با زیاد دانستن احتمال شکست یک حمله نظامی به تاسیسات هستهای، افزوده است:«حتی دقیقترین حملات ممکن است فقط هستهای شدن ایران را به تاخیر بیندازد. بهترین و بادوامترین راه حل برای این موضوع، یک توافق دیپلماتیک است.»
با وجود این موانع، ریچارد نفیو با اذعان به پیشرفت برنامه هستهای جمهوری اسلامی در سالیان اخیر نوشته است:«برنامه هستهای ایران دیگر نوپا نیست. در واقع، این کشور تقریبا همه چیز را برای ساخت سلاح هستهای در اختیار دارد. در همین حال، تهران نسبت به چند سال پیش آسیبپذیرتر شده است و به یک عامل بازدارندگی جدید نیاز دارد.»
او با اشاره به تضعیف گروههای نیابتی جمهوری اسلامی و حملات اسرائیل به اهدافی در خاک ایران از یک سو و تقویت روابط تهران با پکن و مسکو از سوی دیگر، نوشته است که انگیزههای جمهوری اسلامی برای هستهای شدن احتمالا هیچ زمان بیشتر از حال حاضر نبوده است.
ریچارد نفیو سپس استدلال کرده است که با توجه به خطرات اقدام نظامی، دولت ترامپ باید در آغاز به کار خود و در آخرین تلاش، با حسن نیت به مذاکره و دیپلماسی برای متوقف کردن برنامه هستهای جمهوری اسلامی فرصت دهد.
به نوشت نفیو، «اگر آمریکا برای جهانی که در آن جمهوری اسلامی سلاح هستهای در اختیار داشته باشد آماده نیست، احتمالا گزینه چندانی ندارد جز اینکه به زودی به تاسیسات اتمی ایران حمله کند. عاقلانه این است که حتی ادر صورت آزمودن راهحل دیپلماتیک برای آخرین بار، از هم اکنون برای اقدام نظامی خود نیز برنامهریزی کند و اطمینان بیابد که جمهوری اسلامی نیز متوجه واقعی بودن این تهدید شده است.»
او در مقاله مفصل خود با اشاره به محاسن و معایب حمله نظامی آمریکا به جمهوری اسلامی، در عین حال تاکید کرده است که حمله به برنامه هستهای ایران مزایای استراتژیکی به همراه داد که فراتر از جلوگیری از هستهای شدن یک دشمن خطرناک است.
به نوشته نفیو، حمله به تاسیسات اتمی ایران، تهران را که با محدودیت منابع دست به گریبان است، بیشتر تحت فشار قرار می دهد: «جمهوری اسلامی در حالی که همچنان تحت تحریم است، باید همزمان بین احیای برنامه هستهای، بازسازی حزبالله، تجدید نیروی موشکی و مدیریت مشکلات کلی اقتصادی خود تعادل برقرار کند. به زبان ساده، ایران باید در مورد مسیر استراتژیک خود دست به انتخابی واقعی بزند.»
نفیو سپس تاکید کرده که یک ایران ضعیفشده به سود خاورمیانه خواهد بود و بسته به دامنه و شدت حملات آمریکا، این حملات میتواند به شهروندان ایرانی فرصتی برای تغییر رژیم بدهد، هرچند این اتفاق با حملات اسرائیل رخ نداد.